به گزارش پایروس به نقل از تجارت‌نیوز، هزینه آزادسازی مدرک هم به لیست گرفتاری‌های افرادی که قصد مهاجرت از ایران دارند، اضافه شد. هزینه‌هایی که که از ۴۰ میلیون تومان شروع شده و به ۱۱۰ میلیون تومان هم می‌رسد.
از پاییز سال گذشته تا پاییز امسال کم نبودند افرادی که بار سفر بستند و از ایران مهاجرت کردند. از دانشجویان گرفته تا کادر درمان. تا جایی‌که بارها مقامات رسمی درباره سیر صعودی مهاجرت از کشور هشدار دادند.
اگرچه آزادسازی مدرک به معنای مهاجرت قطعی از کشور نیست، اما می‌تواند سنجشی برای افزایش مهاجرت باشد. در واقع آن دسته از کسانی که قصد رفتن از کشور را دارند و می‌خواهند در کشورهای دیگر ادامه تحصیل دهند یا مشغول به کار شوند، گذرشان به دانشگاهی که در آن تحصیل می‌کردند، می‌افتد. پیش از رفتن باید مدرک تحصیلی خود را از دانشگاه بگیرند که به آن آزادسازی مدرک یا لغو تعهد خدمت آموزش رایگان می‌گویند.
شیب تند خروج نخبگان از ایران
روح‌الله دهقانی فیروزآبادی، معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری هم به اشاره به خروج نخبگان از کشور گفته که این موضوع عقبه طولانی دارد. نه می‌توان از کنار آن گذشت و بگوییم چنین مسأله‌ای نیست، نه می‌توان به آن دامن زد.
او ادامه داد: «خروج نخبگان از کشور وجود دارد و در سال‌های اخیر نیز در برخی از حوزه‌ها تا ۲ برابر افزایش داشته است. آنچه ما را نگران می‌کند و باید کنترل کنیم تعداد خروج نخبگان از کشور نیست، بلکه نرخ خروج است.»
معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری توضیح داد: «از سوی دیگر به دلیل کاهش جمعیت و دانشجو این فشار وجود دارد. بنابراین احساس اینکه کشورهای اطراف علاقمند هستند که بچه‌های ما را جذب کنند و از طرفی نیروی انسانی ما در حال کاهش است. همه این مسائل حساسیت را بالا می‌برد.»
او ادامه داد: «یعنی دو مسأله وجود دارد. یک زمان اتفاقی می‌افتد و سالی ۱۰ درصد از نیروی انسانی را از دست می‌دهی و زمانی شیبی را می‌بینی که اگر این شیب را کنترل نکنی ممکن است آینده آسیب ببینید و آن چیزی که در حال حاضر داریم، همین است.» (دنیای اقتصاد)
هزینه آزادسازی مدرک تحصیلی تغییر کرد؟
روز گذشته برخی از رسانه‌ها مصوبه جدیدی از هزینه جدید آزادسازی مدرک منتشر کردند. در سربرگ این مصوبه نام معاونت آموزشی وزارت بهداشت با تاریخ ۲۸ شهریور سال ۱۴۰۲ دیده می‌شود. هنوز این مصوبه و هزینه‌های مندرج در آن به صورت رسمی تائید نشده است.
بنا بر این مصوبه، کسانی که قصد آزادسازی مدارک خود را دارند باید ۴۰ میلیون تومان و بالاتر از آن به دولت بپردازند تا بتوانند از ایران مهاجرت کنند.
هزینه آزادسازی مدرک سال ۱۴۰۲-۱۴۰۳
بنابر مصوبه‌ای که در رسانه‌ها منتشر شده، با استناد به بند ۵ ابلاغیه ساماندهی ایفای تعهدات توسط مقام عالی وزارت در آبان ۱۴۰۱، میزان هزینه خرید تعهد، انصراف اخراج دانشجویان در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۳ برای مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد، دکتری حرفه‌ای (پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی) زیر همان مبالغ شهریه تحصیلی سال ۱۴۰۲-۱۴۰۳ به شرح زیر است.
میانگین شهریه سالانه پیشنهادی دانشجویان برای سال تحصیلی جاری برای رشته تحصیلی کارشناسی و کارشناسی ارشد به ترتیب ۴۰ میلیون تومان و ۵۰ میلیون تومان است.
همچنین میانگین شهریه سالانه پیشنهادی دانشجویان برای سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۳ در رشته تحصیلی پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی به ترتیب ۱۱۰ میلیون تومان، ۱۲۰ میلیون و ۱۱۰ میلیون تومان است.
در ادامه این مصوبه آمده که میزان وثیقه‌گذاری دانشجویان برای امکان خروج دانشجویی، معادل سرانه سالانه اعلام‌شده از سوی سازمان برنامه و بودجه برای سال تحصیلی جاری در سنوات تحصیل ضرب خواهد شد. برای تعیین میزان وثیقه دانشجویان دارای تعهد بیش از یک برابر، مبالغ مذکور در ضریب تعهدات نیز ضرب خواهد شد.
۳۵۳ هزار درخواست آزادسازی مدرک به سازمان دانشجویی
ناگفته نماند که ایران در سال ۲۰۲۰ در فهرست ۲۰ کشور اول دانشجوفرست دنیا قرار داشت. بنا بر داده‌های رصدخانه مهاجرت ایران، ۱۰ مقصد اول دانشجویان ایرانی در سال ۲۰۲۰-۲۰۲۱ به ترتیب کانادا، آلمان، امریکا، ترکیه، ایتالیا، مجارستان، روسیه، بریتانیا، استرالیا و فرانسه بود.
همانطور که گفته شد، آزادسازی مدرک تحصیلی می‌تواند معیاری برای افزایش مهاجرت باشد. رصدخانه مهاجرت ایران سال گذشته آمارهایی از وضعیت درخواست آزادسازی مدرک تحصیلی دانشجویان منتشر کرد.
بنا بر این گزارش، از بهمن سال ۱۳۹۵ تا اواخر مهر سال ۱۴۰۱ در مجموع ۳۵۳ هزار و ۴۵۷ نفر از فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های کشور درخواست لغو تعهد خدمت آموزش رایگان خود را به سازمان امور دانشجویی ارائه کردند. سازمان امور دانشحویی هم با حدود ۲۲۴ هزار درخواست از سوی فارغ‌التحصیلان موافقت کرد.
تجارت‌نیوز پیش از این در سلسله گزارش‌هایی به وضعیت مهاجرت دانشجویان از کشور پرداخت. در یکی از این گزارش‌ها به میل مهاجرت دانشجویان پرداخته شد. در این گزارش آمده که رصدخانه مهاجرت در پیمایشی میل به مهاجرت دانشجویان از چهار دانشگاه برتر کشور(صنعتی شریف، علم و صنعت ایران، تهران و امیرکبیر) را بررسی کرد.
نتایج این پیمایش نشان می‌داد که تمایل به مهاجرت در دانشگاه صنعتی شریف ۷۰ درصد، علم و صنعت ایران ۶۶ درصد، دانشگاه تهران ۶۳ درصد و دانشگاه صنعتی امیرکبیر درصد است.
