طبق اطلاعات منتشر شده در گزارش فناوری و نوآوری سال ۲۰۲۵، جایگاه جدید ایران در میان ۱۶۶ کشور مورد بررسی اعلام شده است.
بر اساس گزارش فناوری و نوآوری ۲۰۲۵، ایران در نسخه جدید این گزارش موفق به کسب رتبه ۷۲ از میان ۱۶۶ کشور جهان شده است. این رتبهبندی نشاندهنده رشد و توسعه فناوری در کشور است، هرچند که ایران در برخی از شاخصهای کلیدی در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات و همچنین زیرساختهای صنعتی، به ترتیب در رتبههای ۹۴ و ۹۴ قرار گرفته است. در ادامه با انتشار جزئیات این خبر همراه گجت نیوز باشید.
از سوی دیگر، ایران در شاخص تأمین مالی نوآوری، توانسته رتبه ۵۶ جهانی را به دست بیاورد. این موفقیت نهادهای مرتبط با صندوقهای نوآوری و رشد اکوسیستم دانشبنیان را نمایان میسازد. بهعبارت دیگر، فعالیتهای این نهادها در تامین منابع مالی و حمایت از طرحهای نوآورانه و استارتاپها، اثرات مثبتی در ایجاد فضایی مناسب برای رشد و پیشرفت فناوری در کشور داشته است.
بهبود جایگاه کلی ایران در عرصه فناوری و نوآوری
بررسی دقیق زیرشاخصهای UNCTAD و راهکارهای توسعه فناوری ایران
شاخص تحقیق و توسعه
نقش گروه بریکس در توسعه فناوری ایران
بهبود جایگاه کلی ایران در عرصه فناوری و نوآوری
به گفته امیرعباس محمدی کوشکی، سرپرست تیم اختراعات ایران و عضو رسمی ویکی آمار سازمان ملل متحد، سازمان کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل (UNCTAD) در جدیدترین گزارش خود تحت عنوان «فناوری و نوآوری ۲۰۲۵»، تصویری از جهان ارائه میدهد که به سرعت تحت تأثیر فناوریهای مرزی در حال دگرگونی است. این فناوریها شامل هوش مصنوعی (AI)، بلاکچین، رباتیک، زیستفناوری و نانوفناوری میشوند.
محمدی کوشکی تأکید کرد که این گزارش شاخص جدیدی با نام شاخص آمادگی برای فناوریهای نوظهور (Frontier Technologies Readiness Index) را معرفی کرده است. این شاخص، میزان آمادگی کشورهای مختلف را برای بهرهبرداری مؤثر از این فناوریهای نوین، بر اساس پنج محور کلیدی مورد ارزیابی قرار میدهد.
این رتبه، بیانگر یک پیشرفت جزئی نسبت به سال ۲۰۲۲ است؛ جایی که ایران در رتبه ۷۳ قرار داشت. هرچند این ارتقا تنها یک پله است، اما در چشمانداز بلندمدت، نشاندهنده تلاشهای مستمر و جهتگیری صحیح در مسیر توسعه فناوریهای نوین است. محمدی با اشاره به این موضوع بر اهمیت تداوم این روند و تمرکز بر بهبود شاخصهای کلیدی تأکید کرد.
بر اساس این گزارش، ایران در گروه کشورهای با درآمد متوسط به بالا (Upper-middle-income countries) طبقهبندی شده است. این طبقهبندی، معیاری برای مقایسه و ارزیابی عملکرد ایران در مقایسه با سایر کشورهایی است که از نظر اقتصادی و توسعهای، در شرایط مشابهی قرار دارند. قرار گرفتن در این گروه، مسئولیتهای بیشتری را نیز برای ایران به همراه دارد تا با اتخاذ سیاستهای مناسب و سرمایهگذاری در حوزههای کلیدی، فاصله خود را با کشورهای توسعهیافته کاهش دهد.
محمدی در ادامه صحبتهای خود اظهار داشت که بر اساس یافتههای این گزارش، کشورهای توسعهیافته در اروپا و آمریکای شمالی در صدر جدول آمادگی برای فناوریهای نوظهور قرار گرفتهاند. همچنین این کشورها الگویی از سیاستگذاری یکپارچه، آموزش فناورانه، سرمایهگذاری دولتی و خصوصی و حاکمیت دادهها ارائه دادهاند. فهرست ۱۰ کشور برتر در این زمینه به شرح زیر است:
رتبه
نام کشور
توضیحات
۱
ایالات متحده آمریکا
با بالاترین ظرفیت تحقیق، زیرساختهای دیجیتال گسترده و اکوسیستم نوآوری پویا
۲
سوئد
ترکیب آموزش با کیفیت و سیاستهای حمایت از نوآوری
۳
بریتانیا
پیشرو در نوآوریهای مالی و تحقیقاتی
۴
سوئیس
ساختار صنعتی پیشرفته و الگوریتمهای بومی در سلامت و فناوری زیستی
۵
کانادا
سرمایهگذاری قوی در هوش مصنوعی، بهویژه در مونترال و تورنتو
۶
ژاپن
با قدرت صنعتی بالا، اما با چالشهایی در توسعه مهارتهای دیجیتال
۷
اسپانیا
نوآوری فناورانه با تمرکز بر انرژی پاک و حملونقل هوشمند
۸
ایتالیا
با رشد متوازن در زیرساخت دیجیتال و پژوهش کاربردی
۹
مالت
نمونه موفق یک کشور کوچک با سیاستهای دیجیتالی پیشرو
۱۰
لهستان
با سرمایهگذاری هدفمند در مهارتهای انسانی و زیرساختهای صنعتی
همانطور که پیشتر اشاره شد، در گزارش «فناوری و نوآوری ۲۰۲۵» سازمان کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل (UNCTAD)، جایگاه ایران در فناوری و نوآوری رتبه ۷۲ در میان ۱۶۶ کشور در شاخص آمادگی برای فناوریهای نوظهور اعلام شده است. برای درک بهتر این جایگاه لازم است تا به بررسی دقیقتر زیرشاخصهای این ارزیابی بپردازیم.