اتحادیه اقتصادی اوراسیا یک اتحادیه اقتصادی میان ‌دولتی شامل کشورهای «بلاروس»، «قزاقستان»، «روسیه»، «قرقیزستان» و «ارمنستان» است که توانسته‌اند به تجارت بین گروهی روی آورند. اما ایران در این اتحادیه چه جایگاهی دارد؟ پیش‌نویس توافقنامه بین ایران و اوراسیا بر سر اخذ تعرفه‌های صادراتی ترجیحی در ۵ ژوئیه ۲۰۱۷ در ایروان امضا شد و در سال ۲۰۱۸ توافقنامه موقت (برای مدت سه سال) در خصوص مشارکت این کشور با اوراسیا منعقد شد، از سوی دیگر از نیمه دوم سال ۲۰۲۱ مذاکرات برای انعقاد یک توافق کامل بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا در حال انجام است تا ایران به عضویت دائم این گروه در آید.

روند تجارت ایران با اتحادیه اوراسیا

داده‌های اعلام شده نشان می‌دهد که در بازه زمانی مورد بررسی ایران ۲ میلیون تن کالا به ارزش ۹۲۲ میلیون دلار به کشورهای عضو اوراسیا صادر کند.  در میان ۵ عضو اتحادیه اوراسیا که ایران با آن مبادله صورت می دهد، روسیه مقصد اول کالاهای ایرانی بوده، بطوریکه در ۷ ماه منتهی به آبان سال جاری ایران ۵۳۲ میلیون دلار صادرات به روسیه صورت داده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد ۳۰ درصدی داشته است.

حجم صادرات ایران به ارمنستان هم در این مدت ۲۳۵ میلیون دلار رسید و قزاقستان هم با واردات ۱۰۵ میلیون دلاری از ایران در جایگاه بعدی قرار گرفت.

اما حجم صادرات ایران به قرقیزستان هم برابر با ۴۰ میلیون دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی ۲۰ درصدی را تجربه کرد. از سوی دیگر روند صادرات به بلاروس هم برابر با ۱۰ میلیون دلار برآورد شده است.

واردات ایران از اوراسیا

با توجه به داده‌های اعلام شده از سوی گمرک می‌توان گفت در هفت ماه منتهی به آبان سال جاری بیشترین واردات ایران از میان کشورهای اوراسیا از روسیه صورت گرفته است. داده‌های اعلام شده از سوی گمرک نشان می‌دهد ارزش صادرات روسیه به ایران ۳ میلیارد دلار بوده و با این شرایط می‌توان گفت روسیه شریک اصلی ایران در اتحادیه اوراسیا محسوب می‌شود.

قزاقزستان هم در این مدت ۱۴۷ میلیون دلار به ایران صادرات داشته و حجم صادرات بلاروس به ایران هم برابر با ۹۵ میلیون دلار بوده است. از سوی دیگر قرقیزستان هم توانسته ۱۵ میلیارد دلار به ایران صادرات داشته باشد و در این میان ارمنستان هم صادرات ۹ میلیارد دلاری به ایران صورت داده است