به گزارش پایروس، پس از پردازش تصاویر ماهواره‌ای، ادعای اخیر مطرح شده از سوی حکومت افغانستان در خصوص تامین حق آبه کشور ایران از رودخانه هیرمند رد شد.
محدودیت در منابع آبی شرق و جنوب شرق کشور و اهمیت رودخانه هیرمند به عنوان رگ حیاتی سیستان و بلوچستان موجب گردیده مسئله حق آبه ایران از آب این رودخانه به عنوان یک مسئله مهم سیاسی، اجتماعی و زیست محیطی، توجه ویژه ای را به خود معطوف نماید. از این رو با توجه به اهمیت و تاثیر چشمگیر آب این رودخانه بر زندگی مردم سیستان و بلوچستان، رئیس جمهور محترم در سفر اخیر خود به سیستان و بلوچستان به لزوم تامین این حق آبه از سوی مقامات افغانستان تاکید داشتند.
این در حالی است که حکومت افغانستان در تمامی سال های گذشته با بیان ادعاهای مختلف، پیوسته از تامین حق آبه ایران از رودخانه هیرمند امتناع نموده است.
با وجود ادعای اخیر مطرح شده از سوی حکومت افغانستان در راستای توجیه عدم تعهد خود به پرداخت حق آبه ایران، امروزه با استفاده از تکنیک سنجش از دور و بهره گیری از تصاویر ماهواره ای میتوان به بررسی صحت این ادعا پرداخته و بر پایه مطالعات علمی، حقیقت ماجرا را آشکار ساخت.
دولت افغانستان پس از احداث سدهای متعدد بر مسیر رودخانه هیرمند همانند سلما، کجکی، بخش آباد و کمال خان، در ادعایی به کمبود آب در پشت سدهای کجکی و کمال خان و عدم وجود آب کافی به منظور جاری سازی به سوی ایران اشاره داشته است. حال با استفاده از پردازش تصاویر ماهواره ای، آب ذخیره شده در پشت سدهای کجکی و کمال خان و همچنین روند تغییرات مساحت آنها در طی ماه های گذشته مورد بررسی قرار گرفته است.
در نقشه های تهیه شده از سد کجکی، روند افزایشی آب ذخیره شده در پشت این سد در بازه مهرماه ۱۴۰۱ تا فروردین ۱۴۰۲ به وضوح قابل مشاهده می باشد.
همچنین این روند افزایشی در ذخیره آب پشت سد کمال خان در بازه زمانی آبان ماه تا اسفندماه ۱۴۰۱ نیز مشهود می باشد. به طورکلی وجود آب کافی در مخزن این دو سد با استفاده از نتایج به دست آمده از پردازش تصاویر ماهواره ای تایید گردیده و تنها علت عدم ورود این حجم از آب به ایران، مسدود نمودن مسیر آب رودخانه هیرمند می باشد.
همچنین در دیگر اقدام صورت گرفته توسط حکومت افغانستان میتوان به ایجاد یک کانال در حاشیه سد کمال خان با هدف انحراف آب رودخانه هیرمند و هدایت آب پشت سد کمال خان به شوره زار گودزره در خاک افغانستان اشاره نمود.
با اقدامات صورت گرفته از سوی حکومت افغانستان در زمینه سدسازی های مختلف در مسیر رودخانه هیرمند و عدم تامین حق آبه ایران از آن، شاهد خشک شدن تدریجی تالاب بین المللی هامون در گذر زمان و ایجاد یکی از کانون های اصلی وقوع ریزگرد در سیستان هستیم.
امروزه خشکی این تالاب و بروز آسیب های ناشی از آن همانند وقوع ریزگردها در سطح استان، سیستان و بلوچستان را در وضعیت بحرانی قرار داده و موجبات از بین رفتن فرصت های شغلی و افزایش مهاجرت مردم آن را فراهم آورده است.
از این رو با توجه به تاثیرات مخرب عدم تامین حق آبه ایران از رودخانه هیرمند، پیگیری های مستمر در تحقق آن از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد.
