در کشور ایران صنعت بسته بندی، آنچنان که باید توسعه یافته نیست که علت این امر عدم درک ضرورت بسته بندی در جذب مشتری، هزینه بالای چاپ و بسته بندی، عدم تجهیزات مدرن و… می باشد. بسته بندی عاملی است که باعث می شود در بازارهای داخلی، محصول خارجی با بسته بندی شیک اما در کیفیت پایین تر، بازار را از محصول ایرانی بگیرد. امروزه بسته بندی آنقدر جذابیت ایجاد کرده که مسیر بازار و ذائقه مشتری را تغییر می دهد.
در برخی صنایع و محصولات که بسته بندی وارداتی با خود محصول وارد کشور شده مانند ماکارونی که بشکل بسته بندی برای اولین بار وارد کشور شد، الگو برداری شده اما در سایر مواد غذایی همچون رشته آشی هنوز آن را به صورت فله ای به بازار عرضه می کنیم. این نشان دهنده عدم درک ضرورت بسته بندی و بیگانه بودن فرهنگ آن برای ماست. در حالیکه بازار مصرفی به آن نیاز دارد.
اهمیت نمایشگاه روسوپک برای بازرگانان، تولیدکنندگان و طراحان، آموزش، آشنایی با تحول این صنعت در دنیا، ایجاد نیاز و درک اهیمت بسته بندی در جذب بالای مشتری برای دستیابی به فروش بیشتر در سطوح بین المللی است.
ایران در تولید بسته بندی هنوز به جایگاه رقابتی نرسیده امادر حوزه طراحی و پیش تولید حرفی برای گفتن دارد. ایده پردازی، طراحی، ارائه الگوهای جدید بسته بندی، خلاقیت و … از ویژگی های صنعت بسته بندی در ایران است اما در تولید بسیار ضعیف هستیم. چرا که معمولا تولیدکنندگان به جز چند نمونه نادر، بسته بندی شیک را هزینه می دانند و متوجه اهمیت این موضوع در افزایش میزان فروش نیستند.
سهم بالای ترکیه در بازار چاپ و بستهبندی منطقه
کشورهایی مانند ترکیه و آذربایجان نیز در نمایشگاه روسوپک شرکت می کنند که از جایگاه خوبی در این صنعت برخوردارند.
در ایران به دلیل نبود حمایت مناسب و قیمت بالای ماشینآلات صنعت چاپ، بیشتر چاپخانهها نمیتوانند بهروز شوند. ترکیه بیش از ۵۰ درصد بازار منطقه را گرفته است؛ چراکه تولیدکنندگان در این کشور برای تامین مواد اولیه و ماشینآلات مشکل ندارند، برای صادرات عوارض گمرکی پرداخت نمیکنند و ۱۳ درصد نیز مشوق صادراتی دارند.
در صنعت چاپ بیش از ۸۰ تا ۸۵ درصد ماشینآلات و بیش از ۷۰ درصد مواد اولیه وارداتی است. مشکلات تخصیص ارز، ورود به بازارهای صادراتی را مشکل کرده است. در مجموع نسبت به شرایط تحریم وضعیت تامین مواد اولیه مناسب است، اما نسبت به شرایط روز دنیا، وضعیت خوبی حاکم نیست.
در حال حاضر قیمت ماشین آلات صنعت چاپ بیش از پنج تا شش میلیون دلار است و با توجه به مشکلات مالی، چاپخانهداران مجبورند ماشین زیر مدل وارد کنند. البته تولیدکنندگان ایران سعی میکنند با هنر خود با رقبای منطقه، بهویژه ترکیه رقابت کنند.
ماشینآلات صنعت چاپ بیشتر از آلمان و ایتالیا و بعد چین وارد میشود، مواد اولیه هم بیشتر از چین وارد می شود، اما از اروپا هم در این حوزه واردات داریم.
یکی از مشکلات اصلی، نبود زیرساختهای مناسب برای صادرات است. تفاوت فرهنگی با مشتریان نیز از دیگر موانع صادرات است.
چرا ترکیه موفق است؟
چاپ و بسته بندی به یک هدف اصلی در بازاریابی محصولات غذایی و کشاورزی و سایر محصولات غیر غذایی در بخش های صنعتی ترکیه تبدیل شده است. صنعت بسته بندی ترکیه به غیر از تعداد محدود بسته بندی، تمام نیازهای تولیدکنندگان صنعتی و کشاورزی این کشور را هم تامین می کند.
صنعت بسته بندی ترکیه تقاضا برای محصولات بسته بندی وارداتی را افزایش داده است تا جایگزین تولیدات داخلی شود. همچنین امکان صادرات محصولات داخلی کشور با ارتقای کیفیت و انواع بسته بندی ها همراه خواهد بود. رشد بخش بستهبندی ترکیه با قوانینی که مستقیماً از سلامت عمومی جامعه و مصرفکنندگان حمایت میکند، ترویج میشود.
بسته بندی مواد غذایی در ایران
امروزه مصرف کنندگان به دنبال محصولاتی با بسته بندی سازگار با محیط زیست هستند. از این رو بیشتر افراد دوست دارند مواد غذایی را در بسته بندی یکبار مصرف بخرند تا این نوع بسته بندی کمتر در محیط خراب شود. تقاضای مصرف کننده باعث شده تا برخی از شرکت های بسته بندی مطرح ایران در استفاده از نوع آن به متغیرهای مهمی توجه کنند.
ظروف مورد استفاده برای مواد غذایی باید در برابر آلودگی، هوا، سموم، رطوبت و آسیب بسیار محافظت شود. تا در هنگام حمل و نقل آسیبی نبیند و محصول در شرایط عالی به دست مشتری برسد. از طرفی جعبه ای که در آن قرار می گیرد باید انعطاف پذیری زیادی داشته باشد تا آب بندی شود.
شرکت های بسته بندی مواد غذایی زیادی در ایران فعالیت می کنند تا محصولات باکیفیت و بسته بندی استاندارد را در اختیار مشتریان قرار دهند. هر یک از این شرکت ها و کارخانه های بسته بندی در مناطق مختلف ایران فعالیت می کنند. بنابراین به راحتی می توان پکیج های مختلف را از این شرکت ها در سراسر کشور دریافت کرد.
در این بین لازم به ذکر است که اکثر کارخانه های مواد غذایی و بسته بندی در زمینه سلفون opp در سراسر کشور فعال هستند. تمامی این کارخانجات و شرکت های بسته بندی مواد غذایی توجه ویژه ای به نوآوری و کیفیت دارند و در تلاش برای تولید بسته بندی با کیفیت و مقرون به صرفه هستند تا مواد غذایی با کمترین هزینه بسته بندی به دست مصرف کنندگان برسند.