معرفی آرامگاه دانیال نبی

بنای آرامگاه دانیال نبی در سال ۱۲۴۹ خورشیدی به دستور روحانی شیعه جعفر شوشتری و به دست حاج ملاحسین معمار ساخته شد. این ساخت‌و‌ساز پس از سیل ویرانگری صورت گرفت که در همان سال، باعث تخریب بنای قبلی شده بود. در بنای جدید ضریحی در مرکز آن قرار گرفت. این بقعه با معماری خاص و متمایز خود، امروزه یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی شوش به شمار می‌آید.

آرامگاه دانیال نبی در سال ۱۳۱۰ تحت مجموعه شهر شوش و تل‌های مجاور آن به شماره ۵۱ در فهرست آثار ملی قرار گرفت. در سال ۱۳۶۸ نیز لوح المثنی با شماره ۵۱ آن ثبت شد. این آرامگاه هرساله پذیرای عده کثیری از زائران مسلمان و غیرمسلمان و همچنین توریست‌های ایرانی و خارجی است.

دانیال یکی از پیامبران بنی‌اسرائیل است که در قرن هفتم پیش از میلاد، در بابل می‌زیست. بعد از مدتی وی به‌همراه عده‌ای از قوم یهود به ایران مهاجرت کرد و درشوش ساکن شد. تبار دانیال نبی به پسر چهارم از همسر اول یعقوب برمی‌گردد. زمان دقیق زندگی دانیال مشخص نیست؛ تصور می‌شود او تا سال سوم زندگی کوروش هخامنشی زنده بود.

محل دفن دانیال نبی به‌طور قطع مشخص نیست؛ اما بیشتر تاریخ‌نگاران، آرامگاه دانیال نبی را درشوش می‌دانند. بعد از فتح بابل به دست کورش، دانیال نبی به شوش مهاجرت و حدودا درسن ۸۳ سالگی فوت کرد. جسد وی پس از مومیایی شدن در شرق رودخانه شاوور (شاه هور، شاهپور) دفن شد. البته مکان‌های دیگری در عراق، بابل، مصر و سمرقند نیز ادعا‌های مشابهی دارند. بعضی نوشته‌ها مدعی آن هستند که تیمورلنگ بقایای دانیال را از شوش به سمرقند آورد.

در برخی کتب، از دانیال نبی به‌عنوان پیامبر باران یاد شده است. در سال ۱۶ هجری قمری، فرمانده سپاه اسلام بعد از بازگشت از جنگ هرمزان، جسد مومیایی شده دانیال نبی را می‌بیند و مردم بومی به او می‌گویند :«هروقت ما احتیاج به باران داشته باشیم، جسد را از آلونک بیرون می آوریم و به حکم خداوند باران می بارد و هروقت آن را داخل می بریم، باران تمام می‌شود.» ابوموسی اشتری، فرمانده سپاه اسلام، از خلیفه وقت (عمر) راهکار می‌خواهد و حضرت علی (ع) پیغام می‌دهد :«دانیال نبی برادر من است، ایشان را پس از غسل، کفن و رو به قبله دفن کنید و آب رودخانه را از روی قبر عبور دهید تا نگهبانی باشد برای غارت نا اهلان.» بدین‌ترتیب بعد از پیامبر اسلام (ص)، تنها پیامبری که رو به کعبه دفن شده، دانیال نبی است.

دانیال نبی کتابی به نام «کتاب دانیال» به زبان عبری، مشتمل بر ۱۲ فصل دارد که خواب‌ها، خاطرات زندگی و رویاهای دانیال نبی را بازگو می‌کند. طبق روایات، در کتاب دانیال به منجی آخر الزمان نیز اشاره شده است و شیعیان معتقدند در زمان حضور حضرت مهدی (عج)، چهار پیامبر او را همراهی می‌کنند که دانیال نبی فرمانده سپاه ایشان است.

معماری آرامگاه دانیال نبی

آرامگاه دانیال نبی گنبدی اورچین و دوپوسته دارد که نمونه‌ای بی‌نظیر در ایران به شمار می‌آید. این گنبد ۲۵ طبقه مضرس و دو پوسته دارد. ارتفاع گنبد نیز در حدود ۲۰ متر و قطر آن در حدود پنج متر است. تقسیم نیروها به‌وسیله آهیانه که در نهایت منجر به افزایش عمر گنبد می‌شود، از دیگر ویژگی‌های آن است. پوسته خارجی کارکرد شهری و نمادین دارد که از دور و از تمام نقاط شهر و حتی خارج از شهر به چشم می‌خورد. گنبد موزه آبادان نیز با الهام از آرامگاه دانیال نبی ساخته شده است.

از سمت غربی، آرامگاه با کاشی‌کاری‌های ایرانی اسلامی تزیین شده است. از سمت شرقی دو مناره به ارتفاع حدود ۱۰ متر در دو طرف قرار گرفته‌اند. تاریخی که روی مناره حک‌شده ۱۳۳۰ هجری قمری است، با استادکاری حاج ملا حسین معمارباشی. همچنین ورودی این بقعه مانند کنیسه‌های یهودیان در سمت شرقی واقع شده است.