به گزارش پایروس به نقل از تجارتنیوز، بر اساس فهرست جدیدی که سازمان ملل از توسعه دولت الکترونیک کشورها در سال ۲۰۲۳ منتشر کرده است، کشور
دانمارک در رتبه نخست، فنلاند رتبه دوم، کره جنوبی رتبه سوم، نیوزلند رتبه چهارم و ایسلند در رتبه پنجم قرار گرفتهاند.
در بین ۲۰ کشور برتر جهان در توسعه دولت الکترونیک فقط چهار کشور از قاره آسیا حضور دارند که بهترین جایگاه برای کره جنوبی است که در رتبه سوم قرار
دارد. پس از کره جنوبی، سنگاپور در رتبه ۱۲، امارات در رتبه ۱۳ و ژاپن در رتبه ۱۴ قرار دارند.
ایران در بین ۱۹۳کشور دنیا در جایگاه ۹۱ قرار گرفت. این ردهبندی جدید نشان میدهد که رتبه ایران نسبت به سال ۹۷، پنج پله سقوط کرده است.
ایران در مسابقه توسعه دولت الکترونیک جا مانده است
مهمترین نکته گزارش این است که بسیاری از کشورهای آسیایی پیشرفت قابل توجهی در توسعه دولت الکترونیک کردهاند. برای مثال از سال ۲۰۰۳ تا سال
۲۰۲۳ که رتبه ایران از ۱۰۷ به ۹۱ جهان رسیده، عربستان از رتبه ۱۰۵ به ۳۱، قزاقستان از رتبه ۸۳ به ۲۸، عمان از ۹۸ به ۵۰ و ارمنستان از ۸۶ به ۶۴ رسیده است.
این آمار در حالی است که هر چقدر دولتهای منطقه به سوی توسعه دولت الکترونیک خود حرکت میکنند در ایران راههای توسعه دولت الکترونیک محدود و محدودتر میشود.
در همین یکسال گذشته که اینترنت در بدترین حالت خود مانند فیلترینگ و کندی قرار داشته، مشکلات اینترنت نه تنها گریبان کسب وکارها بلکه گریبان
نهادهای دولتی را هم گرفته است. در چند روز اخیر سامانه فراجا دچار مشکل شد و مراجعهکنندگان به دفاتر پلیس +۱۰ برای دریافت خدماتی مانند گذرنامه و
گواهینامه با مشکل مواجه بودند.
وضعیت توسعه دولت الکترونیک در ایران
بر اساس آخرین گزارش منتشر شده از ارزیابی توسعه الکترونیک ایران که در خرداد ۱۴۰۱ منتشر شده است تعداد دستگاههایی که شامل این طرح میشوند
۱۷۰ دستگاه و تعداد خدماتی که دستگاهها ارائه میدهند هزار و ۶۶۸ خدمت است که از این تعداد خدمت فقط ۴۱درصد آن بصورت الکترونیکی انجام میشود.
ارزیابیهای دیگر در این گزارش نشان میدهد که دولت شفاف به ۳۰درصد، دولت کاربرمحور به ۵۲درصد، دولت یکپارچه به ۳۵درصد و دولت مشارکتی به
۴۱درصد رسیده است.
بهترین دستگاهها و بدترین دستگاهها در توسعه دولت الترونیک
طبق شاخصهای توسعه الکترونیک به دستگاههای دولتی امتیازاتی داده شده که بدترین دستگاهها وزارت دادگستری با ۱۳.۲۹ امتیاز، وزارت امور خارجه با
۱۸.۳۱ امتیاز و بانک مرکزی با ۲۴.۶۴ امتیاز بودهاند.
از طرفی بهترین دستگاهها در توسعه دولت الکترونیک، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با ۷۴.۱۷درصد، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با ۶۷.۲۳درصد و
وزارت امور اقتصاد و دارایی با ۶۴.۰۲درصد بودهاند.
اما دولت الکترونیک چیست و شاخصهای ارزیابی آن کدامند؟
مفهوم دولت الکترونیکی یعنی کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) در عملکردها و رویههای دولت با هدف افزایش کارایی، شفافیت و مشارکت شهروندان
است. دولت الکترونیک ممکن است توسط قوه مقننه، قوه قضائیه یا قوه مجریه به کار برده شود تا بهرهوری داخلی را بهبود بخشد، خدمات عمومی را ارائه
دهد یا روندهای دولتی مردمگرا را برای مردم فراهم کند.
شاخصهای ارزیابی توسعه دولت الکترونیک چیست؟
از نظر محاسباتی، شاخص توسعه دولت الکترونیکی (EGDI)، میانگین وزندار نمرات نرمال شدهی سه بخش مهم دولت الکترونیکی است. این سه بخش
عبارتند از:
۱. دامنه و کیفیت خدمات آنلاین(OSI)
۲. وضعیت توسعه زیر ساخت های ارتباط از راه دور(TII)
۳. شاخص سرمایه انسانی(HCI)
در بین کشورهایی که در لیست بودند شاخص زیرساخت مخابراتی (TII)، شاخص خدمات آنلاین (OSI) و شاخص سرمایه انسانی (HCI) ایران بالاتر از
میانگین در نظر گرفته شده است اما شاخص مشارکت الکترونیکی (EPI) شهروندان بسیار پایین است و نشان میدهد اقدامات دولت برای مشارکت مبتنی بر
همکاری با مردم کمتر است.