پایگاه خبری پایروس ،جمهوری اسلامی ایران براساس اصل سیاست همسایگی همواره تلاش کرده تا روابط خود با همسایگان را تقویت کرده و تحکیم بخشد.سیاستی که موفقیت ان مستلزم ادراک درست از تحولات منطقه و ویژگی های فرهنگی اجتماعی همسایگان و چگونگی ادراک آنها از امنیت فرهنگی جمهوری اسلامی است.
روابط خارجی بر اساس برداشت ما و برداشت دیگران از ما شکل میگیرد و چگونگی ادراک امنیتی و فرهنگی می تواند منشاء رقابتها و منازعه های منطقهای و بینالمللی در روابط خارجی بین کشورها باشد. جمهوری اسلامی هم در منطقه خاورمیانه از این قاعده مستثنی نبوده و مسائل هویتی فرهنگی از اساسیترین بخشهای امنیتی با همسایگان در منطقه است. جمهوری اسلامی ایران بر اساس اصل سیاست همسایگی همواره تلاش کرده تا روابط خود با همسایگان را تقویت کرده و تحکیم بخشد. سیاستی که موفقیت آن مستلزم ادراک درست از تحولات منطقه و ویژگیهای فرهنگی اجتماعی همسایگان و چگونگی ادراک آنها از امنیت فرهنگی جمهوری اسلامی است. مولفههای فرهنگی مشترک جوامع منطقه نشانگر آن است که امنیت فرهنگی “ما” در منطقه خاورمیانه مستقل از امنیت فرهنگی “همسایگان ما” نیست و افزایش امنیت فرهنگی “همسایه ما” امنیت فرهنگی “ما”را فراهم میآورد که خود نیازمند شناخت دقیق از تهدیدات و فرصتهای امنیتی معتبر”ما” در فضای ادراکی همسایگان است. از طرفی دیگر مفهوم شناسی امنیت فرهنگی جمهوری اسلامی ایران نیازمند واکاوی و شناخت عناصر بنیادین آن در نظریههای رهبران، اسناد بالادستی و حقوقاساسی این کشور است. امنیت فرهنگی ایران پس از انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷متاثر از هویت اسلامی- ایرانی و بنیانهای رایج امنیت و فرهنگ است. حفظ هویت و گسترش ارزشها و هنجارهای فرهنگی از اهداف و آرمان های انقلاب اسلامی است و جمهوری اسلامی نهادی برآمده از همان انقلاب مجری آن بوده است. در این بین نباید انقلاب فرهنگی، جنگ تحمیلی هشت ساله عراق با ایران موسوم به «دفاع مقدس» نیز تاثیرات مهمی بر تحولات فرهنگی و هویت در جامعه ایرانی داشتهاند. انقلاب اسلامی با شعار «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» به پیروزی رسید و نظام جمهوری اسلامی به خواست ملت ایران در رفراندم ۱۲ فروردین ماه سال۱۳۵۸ تاسیس گردید. طبق قانوناساسی جمهوری اسلامی نظامی؛ توحید محور و مبتنی بر مبانی معرفتی مکتب الهی اسلام میباشد و علاوه بر شاخصه های کمی این واحد سیاسی، اسلامی بودن جمهوری مردم مسلمان ایران، از ویژگی های مهم آنست. لذا برای فهم ابعاد امنیت فرهنگی جمهوری اسلامی ایران که ترکیبی از دو حوزه امنیت و فرهنگ است، نیازمند مطالعه مفاهیم و نظریاتی هستیم که در ارتباط با مسائلی همچون هویتملی ایرانی اسلامی میباشد و عموما در سطحی کلان قرار میگیرد که خود نیازمند تحقیق و پژوهش های بسیار است.
دکتر توحید محرمی ،عضویت هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ،هنر و ارتباطات