به گزارش پایروس به نقل از تجارتنیوز، اسفندماه ۱۴۰۰ بود که ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم به قطر سفر کرد. سفری که رسانههای حامی دولت هنوز از آن دستاوردهای میگویند و مینویسند. تجارت ایران و قطر یکی از موضوعاتی ست که بارها روی آن مانور دادهاند، اما عضو هیات مدیره ایران میگوید همه اینها فقط تبلیغات است و خبری از تجارت میان این دو کشور نیست.
ضمن سفر رئیسی، ۱۴ تفاهمنامه در هشت حوزه میان ایران و قطر امضا شد؛ تفاهمنامههایی که ایرنا، خبرگزاری حامی دولت، نمود عینی سیاست دولت مردمی در دیپلماسی فعال همسایگی توصیف کرد.
آنطور که رسانههای حامی دولت خبر دادند، پس از سفر رئیسی به قطر، افزایش حجم تبادلات تجاری و اقتصادی با قطر به یک میلیارد دلار در دستور کار او قرار گرفت. اما این ادعا چقدر به واقعیت نزدیک شد؟
شوی تجارت ایران و قطر
عضو هیأت مدیره اتاق ایران و قطر میگوید: «حداقل در پنج سال اخیر هیچ سرمایهگذاری از سمت قطر در ایران انجام نشد. طی ۶ ماه اخیر گروههای مختلفی از قطر به ایران آمدهاند و گفته شد که قرار است در ایران از جمله بندر بوشهر سرمایهگذاری کنند. در حالی که تاکنون حتی یک ریال هم سرمایهگذاری نشده است.»
او ادامه میدهد: «قطر بیشترین سرمایهگذاری را در انگلیس دارد. به تازگی در عراق و مصر هم در حال سرمایهگذاری است.»
اما حالا که به گفته میرانی، قطر در ایران سرمایهگذاری نکرد، آیا در مقابل ایران توانسته در این کشور سرمایهگذاری کند؟ عضو هیأت مدیره اتاق ایران و قطر میگوید: «از سمت ایران هم اصلا امکان سرمایهگذاری وجود ندارد. وقتی همه راهها را برای ویزا بستهاند، چطور میتوان در آن کشور سرمایهگذاری کرد؟ جز کسانی که از قبل اقامت دارند و میتوانند در این کشور کار کنند.»
رویای درآمدزایی دولت از جام جهانی قطر
بد نیست یادآوری کنیم که مقامات دولت سیزدهم پیش از این بارها از برنامهریزی برای درآمدزایی از جام جهانی قطر گفته بودند، اما طولی نکشید که تبلیغات گسترده بینتیجه ماند و حاصل آن سفر افراد گزینششده به قطر شد. یکی از آنها، همان فردی بود که فیلم انگلیسی صحبت کردنش در شبکههای اجتماعی بازتاب زیادی داشت. رویداد ۲۴ در این مورد نوشت، این فرد، فرح عبدیپور کارمند وزارت ارشاد در بخش رسانههای خارجی است.
فارغ از حواشی جام جهانی، موضوع مهم همان وعدههای بیسرانجام و رویای درآمدزایی از این رویداد بزرگ ورزشی بود. رویدادی که محمد مخبر، معاون اول رئیسی میگفت نقطه عطفی در معرفی ظرفیتهای گردشگری ایران به تماشاگران شرکتکننده در آن است.
اما بعدها حرمتالله رفیعی، رئیس انجمن صنفی دفاتر هواپیمایی گفت: «هیچ گردشگری ورودی که هوادار فوتبال و از کشورهای دیگر باشد، نداشتیم.» اشاره رفیعی به دوره برگزاری جام جهانی قطر بود.
پیشتر نیز محمد میرانی، عضو هیات مدیره اتاق ایران و قطر گفت که سهم ایران از بازار جام جهانی قطر صفر بود. حتی یک نفر هم برای آمدن به ایران درخواست نداد.
فقط در یک سکانس از سریال رویای مقامات دولتی برای جام جهانی قطر میتوان به اظهارات سفیر ایران در قطر اشاره کرد که پیشبینی کرده بود نیم میلیون ایرانی بازیها را از نزدیک در قطر تماشا میکنند. در حالی که بعدها با توجه به آمار خرید و فروش بلیت این رویداد که مقامات رسمی اعلام کردند، در خوشبینانه ترین حالت ۳۶ هزار بلیت به مردم فروخته شد.
روابط سیاسی باثبات، مراودات اقتصادی کم
در مجموع وعدههای دولت برای درآمدزایی از جام جهانی قطر بیحاصل بود. در سایر حوزهها هم به گفته میرانی تاکنون سرمایهگذاری خاصی صورت نگرفته است. اگرچه روابط سیاسی ایران و قطر تقریبا باثبات است، اما مراودات اقتصادی این دو کشور چندان زیاد نیست.
سال ۲۰۱۷، قطر با موجی از تحریمها از سوی عربستان، بحرین، مصر، امارات، یمن و مالدیو مواجه شد. بنا بر گزارش یورونیوز، عربستان اعلام کرد که علت تحریم این است که این کشور به مامنی برای گروههای تروریست و فرقههای گوناگون از جمله القاعده، داعش و گروههای مورد حمایت ایران تبدیل شده است.
قطر که تا پیش از این تحریمها نیز بر رابطه با ایران تاکید داشت، پس از این ماجرا تصور میشد که روابطش با ایران بیشتر و احتمالا تجارت و سرمایهگذاری این دو کشور باهم بیشتر شود، اما فعلا خبری نیست.