به گزارش پایگاه خبری پایروس،بازار بورس تقریبا به هیچ کنشی واکنش مناسب نشان نمی دهد. مثل بازاری که به کما رفته باشد نه به شوک پاسخ می دهد و نه به درمان.

حتی ۱۲ برابر شدن نرخ ارز هم نتوانست حاشیه سود شرکتها، بخصوص شرکتهای صادرات محور را بهبود ببخشد و شرکتها سهامداران را در این رانت تاریخی سهیم و شریک نکردند. 

دولتها به بهانه قاچاق و تحریم، نرخ ارز را تا جایی بالا بردند که قاچاق آن صرفه اقتصادی نداشته باشد. و شرکتهای بزرگ صادرات محور، بدون یک ریال ارزش افزوده بیشتر به حاشیه سود افسانه ایی دست یافتند. اما هرگز این سود باد آورده در صورتهای مالی شرکتهای بورسی منعکس نشد. 

برخی دولتها از استقبال عمومی به بورس نهایت سوء استفاده را کردند و امیدها را برای قرار گرفتن سرمایه ها در مسیر توسعه و اقتصاد مولد را، به یأس تبدیل کردند. آنها تمام اعتماد به بورس را با برداشت ۷۵ درصدی سرمایه های مردم، از بین بردند.

در سال ۱۹۷۴ پس از آنکه تورم در آمریکا به ۱۳ درصد ناقابل رسید ، تمام شرکتهای بورسی در آمریکا اقدام به تجدید ارزیابی دارایی های خود کردند. اما با وجود تورم دو رقمی، سالهای زیادی است بسیاری از شرکتهای بورسی سرمایه های مردم را به روز نکردند و باعث انحراف شدید و کلان در سرمایه های کشور به سمت بازارهای به روز، اما با ارزش افزوده صفر شدند. حالا هم که تجدید ارزیابی ها شروع شده است، بعلت ضربه شدید به اعتماد مردم، در سال ۹۹ ، هیچ اتفاق دندان گیری در بورس نیفتاد. گویا شرکتهای بورسی ماموریت دارند تمام تحولات مثبت را خنثی کنند و شاید هم تصور می کنند مردم مجبورند در این بازار بمانند.

دستکاری شاخص ها ، سوء مدیریت ، عدم کنترل بازارهای موازی مثل بازار مسکن، عدم نظارت صحیح، صورتهای مالی غیر قابل اعتماد و کذب،  عدم شفافیت، نفوذ، نهادهای ناظر ناآگاه و … بورس ایران را کاملا ناکارآمد و ناکارا کرده است. 

بورس اکنون بیشترین ظرفیت را برای جهش دارد و می تواند مشکلات زیادی از جمله جذب نقدینگی ، مهار تورم، مولد کردن دارایی ها، تبدیل کردن ثروت به دارایی و بهبود تمام شاخص های کلان اقتصادی را رفع کند. 

ما سرمایه کم نداریم اما سرمایه های کشور به بدترین شکل ممکن مدیریت می شود و بخش بزرگی از سرمایه های کشور هنوز جذب بازارهایی می شوند که ارزش افزوده صفر دارند و اکنون «بحران ارزش افزوده صفر بزرگترین چالش اقتصاد ایران است».

عدم مهار قیمت در بازار مسکن باعث شده است بخش بزرگی از سرمایه های کشور تا حدود ۴۰ درصد کل سرمایه ها با ارزش افزوده صفر در مسکن دپو شود و بورس قادر به رقابت با جهش های قیمتی شدید مسکن نیست و رقابت بازار سرمایه با بازار وحشی مسکن، غیر ممکن شده است.

نرخ بهره نا متعارف و بسیار بالا رقیب ویرانگر بورس است. وقتی نظام بانکی ۲۳ درصد سود بدون ریسک می پردازد، برای خروج سرمایه از بانک ما نیازمند بازدهی بیش از ۳۸ درصدی هستیم تا هم سود بدون ریسک پوشش داده شود و هم صرف ریسک حداقل ۱۵ درصدی که به نقطه سربه سر تورم سالیانه برسیم. 

معاف بودن پول از مالیات و مالیاتهای چندگانه از بازار سرمایه و اقتصاد مولد یک چالش جدی و یک روش غلط اندر غلط است. آن چیز که باید مشمول بیشترین مالیات شود پول و کنز مالی و خروج سرمایه از اقتصاد و رسوب سرمایه در بانک است ، نه سرمایه گذاری .

مجید گودرزی