به گزارش پایروس به نقل از تجارت‌نیوز، ایلان ماسک از زمان کناره‌گیری از هیات‌مدیره کمپانی openAI در فوریه ۲۰۱۸، عمیقا از این کمپانی ناامید شده است. او با امضای نامه سرگشاده موسسه آینده زندگی، همراه با دیگر رهبران فناوری و محققان این حوزه، خواهان توقف کار روی سیستم‌های قدرتمندتر از نسخه فعلی چت‌بات هوش مصنوعی GPT شد.

ایلان ماسک دیروز چهارشنبه ۱۷ می، در مصاحبه‌ای با CNBC، پس از جلسه سهامداران تسلا گفت: عجیب به نظر می‌رسد چیزی که می‌تواند غیرانتفاعی و منبع باز باشد، به نوعی خود را به یک منبع بسته و سودآور تبدیل کند. فرض کنید برای نجات جنگل‌های آمازون بودجه سازمانی را تامین کرده‌اید و در عوض آنها به یک شرکت چوب تبدیل شده‌اند و جنگل را از بین برده کرده و در ازای پول فروخته‌اند.

دلیل انتقاد او به این واقعیت بستگی دارد که ماسک به راه‌اندازی سازمان تحقیقاتی هوش مصنوعی کمک کرد. اما دقیقا چقدر حمایت کرد؟ حتی ماسک نیز در مورد آن مطمئن نیست و اواسط ماه مارس بود که طی توئیتی نوشت: من هنوز گیج هستم که چگونه یک سازمان غیرانتفاعی که ۱۰۰ میلیون دلار به آن کمک کرده‌ام، به یک کمپانی با ۳۰ میلیارد دلار ارزش بازار تبدیل شده است. اگر این نکته قانونی است، چرا همه آن را انجام نمی‌دهند؟

یک هفته بعد او دوباره در توییتر شکایت کرد: “من اولین ۱۰۰ میلیون دلار را به OpenAI اهدا کردم، زمانی که یک سازمان غیرانتفاعی بود، اما اکنون هیچ مالکیت یا کنترلی در این کمپانی ندارم.”

رقم ۱۰۰ میلیون دلاری به‌طور گسترده به‌عنوان یک واقعیت گزارش شده است. اما ماسک در مصاحبه دیروز خود با CNBC به‌طور ناگهانی ادعای خود را کاهش داد. وقتی از او پرسیده شد که چقدر به OpenAI کمک کرده است، پاسخ داد: “تعداد دقیق را مطمئن نیستم اما رقمی در حدود ۵۰ میلیون دلار است.”

چه چیزی در هشت هفته گذشته تغییر کرد؟

پس از توییت‌های اصلی ایلان ماسک در ماه مارس، TechCrunch تحقیقاتی را در مورد منابع مالی غیرانتفاعی اولیه OpenAI از جمله مشارکت‌های ماسک آغاز کرد. تجزیه و تحلیل این مجله الکترونیک از اسناد ثبت‌شده در IRS و یک تنظیم‌کننده ایالتی نشان می‌دهد که ماسک نمی‌توانسته ۱۰۰ میلیون دلاری را که در ابتدا ادعا کرده بود، به این سازمان غیرانتفاعی پرداخت کند.

درحالی‌که منبع بسیاری از بودجه‌هایی که OpenAI دریافت کرده نامشخص است، پرونده‌ها فقط حاوی حدود ۱۵ میلیون دلار کمک مالی هستند که می‌توان به‌طور قطعی این کمک‌ها را با ماسک مرتبط دانست. البته نه ماسک و نه وکیل او حاضر نشده‌اند در این زمینه به تک‌کرانچ توضیحی بدهند.

پرونده‌های مالیاتی همچنین جزئیات گزارش‌نشده دیگری را در مورد اپن ای آی نشان می‌دهد؛ از جمله سطح سرمایه‌گذاری توسط رید هافمن، اهدای اتومبیل تسلای رایگان برای مهندسان تازه‌کار OpenAI و لایحه محاسباتی که به جذب یک میلیارد دلار سرمایه از مایکروسافت منجر شده است.

تلاش یک میلیارد دلاری ایلان و ماسک و دوستان؟

ابعاد مالی OpenAI از زمانی که این سازمان توسط محققان هوش مصنوعی Greg Brockman و Ilya Sutskever در دسامبر ۲۰۱۵ اعلام وجود کرد، مبهم بوده است. آنها نوشتند که هدف OpenAI، پیشبرد هوش دیجیتال به روشی است که به احتمال زیاد برای کل بشریت مفید است.” بدون نیاز به ایجاد بازده مالی.» آن زمان اعلام شد که ماسک و سام آلتمن ریاست این سازمان غیرانتفاعی را بر عهده خواهند داشت.

همچنین ادعا شد که آلتمن، ماسک و براکمن به همراه رید هافمن، پیتر تیل، آمازون، اینفوسیس، هم‌بنیانگذار Y Combinator یعنی جسیکا لیوینگستون و YC Research، به ۵۰۱(c)3 جدید کمک خواهند کرد. آنها نوشتند: «در مجموع، این سرمایه‌گذاران کمک یک میلیارد دلاری را متعهد شده‌اند. سال بعد، Wired طی گزارشی، OpenAI را به‌عنوان یک “تلاش میلیارد دلاری” معرفی کرد و این رقم متعاقبا به‌طور گسترده به اشتراک گذاشته شد.

نکته مهم در اینجا، برمی‌گردد به این نکته که واژه‌های “متعهد” با “اهدا شده” یکسان نیستند. طبق پرونده‌های مالیاتی فدرال، حداقل یکی از اهداکنندگان نام‌گذاری شده یعنی YC Research، هرگز حتی یک دلار هم نداده است و کل مبلغ اهدایی به سازمان غیرانتفاعی OpenAI از زمان تأسیس تا سال ۲۰۲۱ تنها ۱۳۳.۲ میلیون دلار بوده است.

اکثریت قریب به اتفاق این سرمایه‌ها قبل از راه‌اندازی بازوی انتفاعی OpenAI در سال ۲۰۱۹ به دست آمد و این سازمان غیرانتفاعی اکنون تا حد زیادی از بین رفته است. مثلا ۵۰۱(c)3 در سال ۲۰۲۱ فقط ۳۰۶۶ دلار کمک مالی دریافت کرد.

سهم ماسک از کمپانی بنیانگذار چت‌‌جی‌پی‌تی

حال این سوال مطرح می‌شود که ماسک چقدر از ۱۳۳ میلیون دلار اهداشده به OpenAI را پرداخت کرده است؟ در سال ۲۰۱۶، بنیاد ماسک ۱۰ میلیون دلار کمک مالی به یک سازمان غیرانتفاعی دیگر مرتبط با آلتمن به نام YC.org اهدا کرد. YC.org به نوبه خود ۱۰ میلیون دلار به OpenAI کمک کرد.

یکی از سخنگویان OpenAI در سال ۲۰۱۹ توضیح داد که دلیل این مسیر رفت وبرگشت پول یا به نوعی دوربرگردان، تأخیر در ایجاد وضعیت معافیت مالیاتی OpenAI در IRS بود.

این کمک ۱۰ میلیون دلاری تنها کمک نقدی افشاشده عمومی ماسک به OpenAI است. با این حال، یک صورت مالی حسابرسی‌شده که توسط YC.org با تنظیم‌کننده‌های خیریه کالیفرنیا در سال ۲۰۲۰ ثبت شد، نشان می‌دهد که ۱۵ میلیون دلار از درآمد سال ۲۰۱۶ سازمان از یک مشارکت‌کننده بوده است. با توجه به اینکه درآمد YC در کل سال ۱۶.۶ میلیون دلار بوده، به احتمال زیاد این کمک توسط ماسک انجام شده است. YC متعاقباً ۱۶ میلیون دلار دیگر به OpenAI در سال ۲۰۱۷ داد که احتمالا حداقل ۵ میلیون دلار آن متعلق به ماسک بود.

تنها کمک مالی دیگری که می‌توان به ماسک مرتبط کرد، هدیه‌ای است که قبلا گزارش نشده بود. به این صورت که از وسایل نقلیه تسلا به ارزش ۲۴۸,۲۹۵ دلاردر سال ۲۰۱۷ و در سال ۲۰۱۸ به مبلغ ۱۴,۱۰۵ دلار به مهندسان اپن‌ای‌آی اهدا شده است. هدف این بود که این کمپانی در ارتقا خودروهای تسلا به ماسک و همکارانش کمک کند. یک صورت مالی حسابرسی‌شده اشاره می‌کند که وسایل نقلیه به‌عنوان غرامت در اختیار کارکنان قرار گرفته است.

با این حال، راه‌هایی نیز وجود دارد که می‌توان به صورت ناشناس پول به یک سازمان غیرانتفاعی داد. افراد ثروتمند می‌توانند هدایای خود را با قیف کردن پول از طریق به اصطلاح صندوق‌های توصیه شده از سوی اهداکنندگان (DAFs) پنهان کنند. بنیاد ماسک ۱۲.۴ میلیون دلار در سال ۲۰۱۷ و ۶.۳ میلیون دلار در سال ۲۰۱۸ به یک صندوق هدیه خیریه سرمایه گذاری به نام Fidelity اهدا کرد.

سپس آن صندوق بین سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۰، ۷.۸ میلیون دلار به OpenAI اهدا کرد. هیچ راهی برای تشخیص اینکه آیا هیچ یک از این پول‌ها متعلق به ماسک بوده است، وجود ندارد چون صندوق دارای اهداکنندگان زیاد و ده‌ها میلیارد دلار دارایی است.

شرکت‌ها و افراد می‌توانند بدون اینکه هویت‌شان عمومی شود، مستقیماً به سازمان‌های غیرانتفاعی کمک مالی کنند. ماسک احتمالاً این کار را با هدیه ۵ میلیون دلاری اضافی به YC.org در سال ۲۰۱۶ انجام داده است. آیا او به همین روش کمک‌های OpenAI خود را به ۵۰ یا ۱۰۰ میلیون دلار افزایش داده است؟

چندین هفته پیش، گزارش TechCrunch به نماینده ماسک ارائه شد اما به درخواست‌ها برای اظهار نظر پاسخی نداد. تنها راه برای محدود کردن مشارکت‌های ماسک این بود که هدایای اهداکنندگان دیگر به OpenAI را شمرده شوند تا سهم ماسک هم مشخص شود.

سهم سایر بنیانگذاران

سم آلتمن که اکنون مدیرعامل OpenAI است، یک اقدام مشارکتی داشته و این نکته را بایگانی IRS سازمان در سال ۲۰۱۶ نشان می‌دهد. او به این سازمان جوان ۳.۷۵ میلیون دلار وام داد تا شروع به کار کند و سپس کل مبلغ را با بهره، به‌عنوان هدیه‌ و با مبلغ ۳۷۸۴۶۳۷ دلار بخشید.

هافمن از بنیاد خود، Aphorism، استفاده کرد تا در سال ۲۰۱۶ یک میلیون دلار به YC بدهد، که به نظر می‌رسد این سازمان در سال ۲۰۱۷ آن را به OpenAI منتقل کرده است. سپس Aphorism به اهدای مستقیم ۵ میلیون دلاری به OpenAI در سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ ادامه داد.

آمازون و مایکروسافت حداقل ۸۰۰۰۰۰ دلار در حوزه خدمات رایانش ابری به OPENAI اهدا کردند و Infosys به TechCrunch تایید کرده که کمک مالی کرده است. هیچ یک از شرکت‌ها مبلغی دلاری روی سهم خود قرار نمی‌دهند. هدایای شرکتی دیگری نیز وجود داشت از جمله یک کامپیوتر با کارایی بالا ۱۲۹۰۰۰ دلاری از Nvidia و همچنین نرم‌افزار و خدمات بیش از دوجین شرکت دیگر. همه این کمک‌های مالی و غیرمالی به این کمپانی هوش مصنوعی صورت گرفته است.

ضمن اینکه OpenAI جزئیات مشارکت‌های براکمن یا لیوینگستون را به اشتراک نمی‌گذارد. به همین ترتیب، هیچ سابقه‌ای مبنی بر ارائه بودجه به OpenAI توسط پیتر تیل وجود ندارد و همچنین شرکت VC او به درخواست اطلاعات پاسخ نداده است. با این حال، در سال ۲۰۱۸ مبلغ ۱۰۰۰۰۰ دلار از طرف Donor’s Trust که یک موسسه خیریه و مورد علاقه محافظه‌کاران و آزادی‌خواهان است که تیل هم یکی از اهمین افراد است، به openai کمک مالی صورت گرفته است.

در سال ۲۰۱۷، Open Philanthropy اهدای ۳۰ میلیون دلاری به OpenAI را اعلام کرد که در سه هدیه ۱۰ میلیون دلاری در سال‌های ۲۰۱۷، ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ از طریق یک موسسه غیرانتفاعی تحت کنترل داستین موسکوویتز، بنیانگذار فیس‌بوک، تحویل داده شد. بعد از این اهدا، هولدن کارنوفسکی، مدیرعامل Open Philanthropy، در هیئت مدیره OpenAI قرار گرفت.

هزینه‌های سرسام‌آور openAI

با بزرگ‌شدن و رشد OpenAI، هزینه‌های آن به سرعت افزایش یافت. علاوه بر به‌کارگیری محققان هوش مصنوعی درجه یک با حقوق چند میلیون دلاری، صورتحساب محاسباتی OpenAI به طور تصاعدی افزایش یافته بود و کمک‌های مالی محاسباتی غیرمجاز فقط یک قطره در دریا به چشم می‌آمد. طبق پرونده‌های مالیاتی،OpenAI  در سال ۲۰۱۶، ۲.۳ میلیون دلار، در سال ۲۰۱۷، ۷.۹ میلیون دلار و در سال ۲۰۱۸ ،۳۰.۶ میلیون دلار برای محاسبات ابری هزینه کرده است.

در فوریه ۲۰۱۸،OpenAI  دریافت خدمات ابری از آمازون را متوقف کرد و از آن به بعد، این خدمات را از گوگل دریافت می‌کند. ضمن اینکه یک قرارداد ۶۳ میلیون دلار با این غول فناوری امضا کرد که طی دو سال از خدمات ابری این کمپانی استفاده کند. ماسک در همان ماه هیات مدیره OpenAI را ترک کرد.

این رویدادها ممکن است بی‌ارتباط باشند اما داده‌های موجود حالی از آن است که ماسک از این قرارداد و ارتباط OpenAI  با گوگل راضی نیست و پس از اینکه سایر بنیان‌گذاران پیشنهاد او را برای اداره غیرانتفاعی این کمپانی رد کردند، آن را ترک کرد.

طبق گفته‌های برخی از کارکنان در OpenAI که Semafor با آنها تماس گرفته است، ماسک کمک‌های مالی خود را در آن مرحله متوقف کرد و باعث شد که یک OpenAI LP انتفاعی که از سرمایه‌گذاران خارجی استقبال می‌کند، خیلی سریع ایجاد شود. تا تابستان ۲۰۱۹،OpenAI  قبلا پول محاسباتی گوگل را خرج کرد و به دنبال معامله دیگری بود.

در ماه ژوئیه، مایکروسافت حدود ۱ میلیارد دلار در اپن ای‌آی که حالا دیگر به‌عنوان یک نهاد انتفاعی فعالیت می‌کرد، سرمایه‌گذاری کرد. البته نیمی از این سرمایه‌گذاری به صورت اعتبار برای سرویس محاسبات ابری خود یعنی Azure در نظر گرفته شد که به ارائه خدمات ابری به اپن ای آی بپردازد.

ایلان ماسک معتقد بود که اپن ای‌آی نباید انتفاعی شود

ماسک علنا تغییر جهت OpenAI از یک سازمان غیرانتفاعی به یک تجارت انتفاعی را محکوم کرده است. البته همه اهداکنندگان پول به اپن ای آی، مانند ماسک فکر نمی‌کردند.

بنیاد آفوریسم رید هافمن در سال ۲۰۱۸، ۵۰ میلیون دلار را که قبلا گزارش نشده بود که درOpenAI  سرمایه‌گذاری کرده، طی گزارشی و با نوشتن اینکه هدف کسب‌وکار جدید ارائه “فناوری هوش مصنوعی به مردم از طریق مجوز منبع باز در صورت لزوم و به نفع عموم است” توجیه کرد. این درحالی است که هیچ یک از نسخه‌های اخیر چت‌بات Chat-GPT OpenAI منبع باز نبوده است.

با خروج ماسک،OpenAI  از شش عضو هیات‌مدیره جدید استقبال کرد که هر یک از آنها اهداکننده پول نیز شدند. البته نه آنها و نه اپن ‌ای‌آی مبلغی را که داده‌اند، فاش نمی‌کنند. یک سال بعد،OpenAI  آخرین هدیه عمومی بزرگ خود را دریافت کرد یعنی ۳۰ میلیون دلار از یک خیریه به نام بنیاد جامعه سیلیکون ولی. لازم به ذکر است که هیچ سابقه‌ای مبنی بر کمک مالی ماسک یا بنیادش به این خیریه وجود ندارد.

سهم واقعی ایلان ماسک در openAI

با جمع کردن تمام کمک‌ها به OpenAI از جمله پول بنیاد جامعه سیلیون ولی، البته بدون محاسبه کمک‌های ایلان ماسک، در مجموع ۷۵.۸ میلیون دلار از ۱۳۳.۲ میلیون دلار به دست می‌آید.

این بدان معناست که بیشترین مبلغی که ماسک به اپن ای‌آی کمک کرده، احتمالا ۵۷.۴ میلیون دلار است. این رقم با رقم ادعایی او یعنی کمک ۱۰۰ میلیون دلاری به openia خیلی متفاوت است اما به رقمی روز گذشته عنوان کرده، نزدیک است.